Laatst kreeg ik deze vraag:
‘Wat is de beste tip om dat buikje snel weg te krijgen?’
Ik zei voor de grap: "Gewoon minder in die kastjes graaien!" Maar is het wel zo simpel? Waarom lukt het de meeste mensen dan niet? Minder eten is niet zo moeilijk, toch? Nee, er zit meer achter. 

Het lichaam is erg slim en heeft zich aangepast om goed te kunnen overleven. De mens leeft, op de afgelopen eeuw (ja, zo kort!) na, gedurende de hele evolutie in voedselschaarste. Kon je eten, dan at je zo veel mogelijk. Het lichaam zal de overtollige calorieën op gaan slaan als vet, als energievoorraad voor als er later geen eten meer is. (Vet levert namelijk de meeste energie per gram). Deze eigenschap van vet opslaan zit nog steeds in onze genen. Het lichaam werkt in feite als een voorraadkast voor als er weer voedselschaarste is. Lekker hamsteren!

Wat in mijn ogen een belangrijkere vraag is:
Hoe komt het dat je teveel buikvet hebt? Wat was de aanleiding?
Is je eetpatroon verstoord, zijn je lichaamsfuncties uit balans of leef je een zittend bestaan? Dit kunnen allemaal oorzaken zijn voor dat te grote laagje vet om je buik. Hieronder gaan we daar dieper op in, want inzicht krijgen in jouw situatie is de eerste en belangrijkste(?) stap.

Oorzaken:

Een verstoord eetpatroon

In jouw eetpatroon is het aantal calorieën die je eet belangrijk, door de energie die je van die calorieën krijgt. Eet je meer calorieën dan je nodig hebt, kom je aan. Eet je minder calorieën die je nodig hebt, val je af (meestal, later lees je dat dat niet altijd zo is). Eén snoepje maakt je niet dik, net als een koekje bij de koffie. Het gaat om de totale inname van calorieën.

Calorieën kun je uit verschillende bronnen binnen krijgen (vetten, eiwitten, koolhydraten). Wat tegenwoordig helaas veel voorkomt en als ''normaal'' worden gezien zijn de bewerkte koolhydraten/ geraffineerde suikers. Denk aan pasta’s, brood, chips of snoep/koek. Maar ook frisdrank zoals limonade of cola. Deze voedingsmiddelen leveren niet de energie op die het lichaam echt nodig heeft, en het verzadigt je lichaam daarom ook niet. Het geeft je juist sneller weer een hongergevoel waardoor je er meer van wil eten en je een overschot aan 'loze' calorieën binnenkrijgt, die je ziek maakt en/of je lichaam opslaat als vet. Dit willen we vermijden. Verban bewerkte producten daarom zo veel mogelijk uit je voedingspatroon en pak die winst.

Geef je jouw lichaam wel de juiste bouwstoffen? Dan zul je veel verzadigder zijn en dus niet aldoor honger/trek hebben. Stel je ook eens voor hoeveel energieker je je ga voelen? Ook vergroot je hiermee de kans op een gezond lichaamsgewicht zonder buikvetjes. Je zorgt veel beter voor jezelf.

Een gezond eetpatroon heeft veel gezondheidsvoordelen, waaronder:

• Voldoende bouwstoffen om optimaal te kunnen functioneren (body en mind)
• Verbetert insulineresistentie 
• Verbetert de samenstelling van bloedvetten (triglyceriden en cholesterol)
• Zorgt voor gezond gewicht
• Meer zin in beweging (waardoor je weer meer calorieën verbrandt en je actiever voelt)
• Helpt mee het risico te verlagen op hart- en vaatziekten, diabetes (suikerziekte) en kanker.
• Verlaagt en herstelt ontstekingen

Wil je meer leren over calorieën en een gezond voedingspatroon of wat de beste bouwstoffen voor jouw lichaam zijn? Als leefstijlcoach kan ik je daarbij helpen. Plan hier een gratis kennismakingsgesprek en ik leg het je graag uit. 

Zie deze blog om te leren wat er in een goed gevulde koelkast hoort te liggen!

TIP: Ben je van plan niet alleen bewerkte voeding te schrappen, maar ook een periode van calorie tekort te hanteren? Hou er dan rekening mee voldoende je spieren te gebruiken om geen spierverlies te krijgen. Je lichaam gaat in een energietekort ook energie uit je spieren halen. Die 'breken af' als je ze niet genoeg gebruikt/stimuleert. Beweging en krachttraining is dus essentieel in een fase van calorie tekort.

Te weinig beweging

Ons lichaam is gemaakt om veel te bewegen, dit houdt ons op alle fronten gezond. Alleen was lui zijn in de evolutie erg belangrijk en zit dat diep geworteld in onze genen. Dit was in de evolutie namelijk noodzaak om te overleven. Hoezo? Energiebesparing! Je kon in voedselschaarste niet teveel energie verspillen (omdat er minder energie beschikbaar was in de vorm van calorieën, en je wel energie nodig had om te leven en je voedsel te vinden of te bereiden). Dingen doen die geen noodzaak waren werden dus zoveel mogelijk vermeden.
Nu krijgen we wél voldoende calorieën binnen, maar door alle luxe en gebrek aan noodzaak schiet voldoende beweging er wel eens bij in. Zorg dus voor meer beweging/training om meer energie en dus ook je vetlaagje te verbranden.

Beweging heeft misschien nog wel een grotere positieve impact op je gezondheid dan gezonde voeding, maar helaas wordt het belang ervan vaak onderschat. Je kan spiermassa zien als een gezondheidsrekening. Het opbouwen en behouden ervan is een basisvereiste voor een goede gezondheid en om gezond oud te worden.

Beweging heeft veel gezondheidsvoordelen, waaronder:

• Minder risico op vroegtijdig overlijden

• Minder risico op hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en sommige vormen van kanker (o.a. darm- en borstkankers)

• Verlaagt de bloeddruk

• Verbetert de samenstelling van bloedvetten (triglyceriden en cholesterol)

• Vermindert ontstekingen (CRP) (zie verder in blog)

• Vermindert insulineongevoeligheid (insulineresistentie) en verbetert daardoor de bloedsuikerregulatie en het energieniveau

• Stimuleert afvallen

• Houdt bot- en spiermassa in stand (hoe ouder je wordt, hoe belangrijker dit is) en vermindert daardoor het risico op vallen en botbreuken.
• Vermindert angst en depressie
• Verbetert hersenfuncties en vermindert risico op dementie
• Verhoogt het welbevinden, de kwaliteit van leven

Kortom: beweging is een krachtig ‘medicijn’. Er is geen enkel medicijn of supplement dat zo’n breed werkingsgebied heeft.

(Laaggradige) ontstekingen

Een onbekendere, maar veelvoorkomende oorzaak van buikvet kan zijn (chronische) laaggradige ontstekingen. 

Wat is een laaggradige ontsteking?
Een laaggradige ontsteking is een continue lichte activatie van het immuunsysteem. Dit betekent dat het immuunsysteem continu AAN staat, maar dan op een laag vuurtje. Hierbij is het immuunsysteem overdag ook actief, terwijl het alleen nachts actief zou moeten zijn om je lichaam te herstellen.
Een heftige activatie van het immuunsysteem betekent gevaar, meestal met een heftige merkbare reactie van je lichaam zoals koorts (om alle ziekteverwekkers te doden). Een laaggradige ontsteking is niet heftig genoeg om koorts te veroorzaken, maar heeft wel veel invloed op je energieverdeling.

Een actief immuunsysteem is duur voor je lichaam, het kan tot wel 30% van je energie verbruiken. Dit gaat ten koste van de energie die andere organen en systemen in je lichaam nodig hebben. De energie wordt als het ware ‘geroofd’. Dit veroorzaakt een lage/trage stofwisseling en een verminderde werking van belangrijke organen zoals darmen, voorplanting, huid, spieren en de hersenen. Veel mensen lopen rond met vage klachten als vermoeidheid, slecht werkende darmen, prikkelbaarheid, depressieve gevoelens en een laag libido. Nu kan je vast wel raden waar veel van deze klachten vandaan kunnen komen.

Hoe kom je aan een laaggradige ontsteking?
Door endotoxemie! Endotoxiewatte? Endotoxemie is eigenlijk vergiftiging van het lichaam, in de vorm van bijvoorbeeld ongunstige bacteriën en gifstoffen die ongehinderd in je bloedbaan terecht komen. Dit gebeurt als de barrières van je lichaam doorlaatbaar zijn. Denk daarbij aan je darm-, mond- of huidbarrière.

Ik leg het even uit:
We beginnen met een lekke darmbarrière. Heb jij een noodsituatie (stress) en wil je snel vluchten? Dan wil je snel extra energie om bijvoorbeeld hard weg te kunnen rennen. Die energie moet op een snelle manier ergens vandaan komen en in het bloed worden opgenomen. Dus neemt je lichaam glucose, water en zout op uit je darmen, via je darmbarrière. Dit proces gaat een stuk sneller dan bijvoorbeeld de aanmaak van adrenaline. Dit is handig geregeld door je lichaam, maar helaas komen bij dit proces ook bacteriën, gifstoffen en onverteerd eten mee die je liever niet in je bloed wil.

Omdat een vluchtpoging meestal niet heel lang duurt, sluit de barrière weer als je lichaam na het vluchten tot rust komt. Je immuunsysteem ruimt deze ongunstige bacteriën weer lekker op. Ook weer prima geregeld van het lichaam, toch!?

In de moderne tijd hoeven we niet (vaak) meer te vluchten. Je zou denken, dat is lekker, die darmen blijven mooi dicht. Helaas, de moderne mens staat voor vele andere uitdagingen die het lichaam ook als stress ziet. Je lichaam is wel slim, maar ziet helaas geen verschil tussen de stress van een beer of je te drukke leven. 

Is er langdurige stress, dan noemen we dat chronische stress.
Stress betekent noodsituatie dus een lekke darmbarrière. Chronische stress betekent een chronische lekke darmbarrière. Dus komen er constant bacteriën, gifstoffen en onverteerd eten in je bloed en dat moet opgelost worden. Dat noemen we een? Juist, een laaggradige ontsteking! Daardoor is je immuunsysteem continu licht geactiveerd. 

Er kunnen diverse oorzaken zijn voor een lekke darmbarrière. Elk persoon heeft een andere trigger die stress oproept. Hier een aantal voorbeelden van oorzaken die het meest voorkomen: 

Tijd voor de volgende barrière: Mondbarrière
Slechte mondhygiëne zorgt voor een verstoorde barrière. Denk hierbij aan bloedend en/of ontstoken tandvlees. Een goede kwaliteit van je mondslijmvlies is belangrijk om binnendringers tegen te houden. Heb je vaak bloedend tandvlees bij het tanden stoken? Dan is je mondbarrière lek, waardoor ongewenste stoffen het lichaam in lekken, waardoor er weer laaggradige ontstekingen ontstaan. Goed voor je mond zorgen dus.
Wil je testen hoe het met de mond hygiëne gaat? Steek een tandenstoker tussen 2 tanden (platte kant richting het tandvlees) en druk op de bovenkant van de tandenstoker tegen het tandvlees. Doe dit bij vier tanden en kijk of het gaat bloeden. Je kan het ook herkennen aan een stinkende mondgeur.

Huidbarrière:

Je huid is je grootste orgaan en heeft flink wat werk te voortduren om indringers tegen te houden. Maar heb je veel wondjes, een slechte huid in de vorm van acne of psoriasis is de kant groot dat er veel indringers binnensluipen. Huidklachten worden vaak ‘’opgelost’ met een zalfje, maar als je verder gaat kijken naar de echte oorzaak van deze huidklachten, kan onjuiste voeding of mentale stress een grote boosdoener zijn. Denk bij voeding aan bijvoorbeeld granen, gepasteuriseerde zuivel of nachtschade groentes zoals paprika of tomaat. Voor velen een stress-trigger voor het lichaam (voor mij is zoete puntpaprika een huidtrigger).

Dat wat je op je huid smeert (en intrekt) kan van grote invloed zijn op je algehele gezondheid. Denk bijvoorbeeld aan chemische stoffen in make-up, crèmes of zonnebrand die intrekken en in het bloed terecht komen. Dit kan inwendige ontstekingen creëren en de oorzaak zijn van veel vage klachten. 
Gebruik zoveel mogelijk natuurlijke producten zonder chemische troep. 

TIP voor vrouwen: probeer eens pure kokosolie als make-up reiniger (ook voor oog make-up), of zelfs als dag- en/of nachtcrème.

Waarom zorgt een laaggradige ontsteking voor buikvet?

Aangezien het lichaam te druk bezig is met een constant actief immuunsysteem, laat het lichaam het niet toe om ook nog vetweefsel af te breken. Als er vetcellen afbreken komen er namelijk schadelijke stoffen vrij die in de vetcellen opgeslagen zitten. Het lichaam kan het oplossen van die schadelijke stoffen er niet bij hebben, en stelt dit proces dus uit. Dit zorgt ervoor dat je, ook als je minder eet dan je nodig hebt, dat je je buikvet niet verliest. Hier nog een zin toevoegen dat je ook al te weinig energie tot je neemt dan je eigenlijk nodig hebt?

Wat kan je doen om laaggradige ontstekingen te voorkomen of te verhelpen?

Om laaggradige ontsteking te verhelpen zal je de hoeveelheid stress op je lichaam op zoveel mogelijk manieren moeten verminderen.

• Voldoende slapen om te kunnen herstellen
• Mentale stressreductie, bijv. door ontspannen, meditatie en beweging in de natuur
• Veel bewegen ter bevordering van je herstel
• Afvallen is ook belangrijk, maar aangezien je in een negatieve spiraal zit lukt dit vaak niet, er gaat teveel energie naar je immuunsysteem.
• Gezonde voeding en het optimaliseren van je darmen. Een algeheel gezond voedingspatroon is super belangrijk. Daarboven kan je extra focussen op omega-3 zoals in vette vis, noten en lijnzaad. Omega-3 werkt ontstekingsremmend. En uiteraard is het goed om een overvloed (>500 gram per dag) aan groenten te eten voor de nodige antioxidanten. Ook fruit is belangrijk, maar vanwege van de suikers hoef je daar niet mee te overdrijven.
• Minder vaak eten (3 eetmomenten per dag, geen tussendoortjes)
• Eventueel intermittent fasting. Elke keer wanneer je eet activeer je het immuunsysteem. Vanuit het overlevingsinstinct is dit normaal, omdat vroeger de kans groot was dat er slechte bacteriën in het eten zaten. Intermittent fasting is een optie, maar driemaal per dag eten zonder snacks tussendoor is meer dan voldoende.
• Omega 3, DHA en EPA uit vis of suppletie voor het oplossen van ontstekingen.
  
  

Ontspanning

Huh, ontspanning zorgt voor minder buikvet? Ja! Hierboven heb je al geleerd dat mentale stress voor buikvet zorgt. Ontspanning is de tegenhanger van stress. Doe eens wat vaker een stapje terug om weer 2 stappen vooruit te komen. Herstel vindt alleen plaats in ruststand, wanneer het parasympathische deel van het autonome zenuwstelsel actief is.
Er zijn verschillende manieren waarmee je jezelf toleranter kunt maken voor stress. Ik noem er een paar op:

Tja, en nu?

Hopelijk begrijp je dat buikvet niet alleen zorgt voor een minder 'fit' uiterlijk, maar ook belangrijke nadelen heeft voor je algehele gezondheid. De fundamentele basis moet zijn minder bewerkte troep eten en meer pure OERvoeding, meer (regelmatige) beweging en meer ontspanning. Als deze basis in orde is, verdwijnt het vet als sneeuw voor de zon. Mocht dit echt niet werken? Zorg ervoor dat je een periode van maximaal 16 weken meer calorieën verbrandt dan inneemt (Dit kun je gemakkelijk uitrekenen). Als je langdurig in een calorietekort zit, kunnen je hormonen flink verstoord raken.
Zoals Tibor zou zeggen: Regel je shit! Begin gelijk met de eerste stap die bij je past en zie wat er gebeurt.

Wat je vooral niet moet doen is net voor de zomer nog snel even proberen wat vetjes te verliezen door middel van een (crash)dieet, jezelf even uithongeren en hopen op een blijvend resultaat. Dit is geen goed idee, omdat het je stofwisseling vertraagt en stress oplevert voor je lichaam. En die stress wilden we juist verminderen. Eet steeds voedzamer en bouw je eetmomenten rustig af naar maximaal 3 maaltijden, beweeg steeds een beetje meer (elk uur een zitonderbreking) en zorg voor voldoende ontspanning om die stress te reduceren. Zo bouw je jouw eigen gezondere lifestyle en kies je voor een duurzame verbetering in jouw leven. 

Hulp nodig? Ik kan je helpen om weer mooier en lekkerder in je velletje te zitten. We gaan het lichaam weer in balans werken om zo diverse klachten verminderen. Zie mijn trajecten voor meer informatie.

Hoi, ik ben Ramon!

Als OERsterk coach begeleid ik mensen die graag vitaler door het leven willen, klachtenvrij willen worden of gewoon beter in hun vel willen zitten door middel van mijn trajecten, wil je dit ook? Plan een gratis (online) kennismakingsgesprek en wie weet hebben wij een match en jij een zinvoller en gezonder leven!

p.s. Deze blog type ik met liefde om mijn medemens van de juiste informatie te voorzien op het gebied van gezondheid en vitaliteit